İş görüşmeleri hiç şüphesiz ki yaratıcılık ve sezgi gerektiriyor ve hatta bazı insanlar iş görüşmesi yapmayı sanat olarak nitelendirirler. Fakat bunların yanında iş görüşmeleri ayrıca bilimdir. Gerçekten etkili sonuçlar elde etmek için sürece, yöntemlere ve tutarlılığa ihtiyaç duyar. Şu şekilde düşünün: Sanatınız sistematik ve bilimsel bir yaklaşım sayesinde gelişecektir.
Bir işçi bulma firması olan The Goldman Group Advantage’ın sahibi Shelly Goldman’a göre iş görüşme akışınızı önceden planlarsanız bu çaba, size en doğru soruları sorma olanağı sağlar. Goldman, başlangıç seviyesinde 50 işçi de alsa, yüksek seviyeli bir yönetici de alsa, iş görüşmelerinden önce görüşmenin temellerini inşa etmek için zaman harcıyor.
Aşağıda bu konuda bazı ipuçları göreceksiniz.
BAŞLAMADAN ÖNCE HEDEFİNİZİ BELİRLEYİN
Kendinizi iş görüşmesi uzmanı olarak görseniz bile görüşmeler sırasında deneme yanılma yöntemini kullanmak bazen geri tepebilir. Alım yapmadan önce aradığınız şeyin tanımını yapmak için zaman harcayın.
- Pozisyonun Sorumluluklarını Belirleyin: Bu insandan neler bekleneceğini, teknik bilgi ve yetenek olarak neler gerekeceğini belirleyin.
- Başarı Faktörlerini Belirleyin: Bu işte daha önceki iyi çalışanlar nasıl davranıyordu?
- Performans Beklentilerini Belirleyin: Bu kişinin ne başarmasını bekliyorsunuz?
Bu adım için alım müdürünüzü ve geçmişte bu işi yapmış çalışanları biraraya getirin ve bir aday için uygun bir portre çizdiğinizden emin olun. Bu bilgilerle donatılmış olarak her adayı daha iyi değerlendirebileceksiniz.
SORULARINIZI ÖNCEDEN SEÇİN
İş görüşmesinin yapısını işin tanımına ve adayın özgeçmişine bağlamayın. Eğer önceden dikkatli biçimde sorular seçerseniz adayın belirlediğiniz iş kriterlerine uyup uymadığı konusunda çok daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Aşağıdaki soru tiplerinden bazılarını ya da hepsini eklemek isteyebilirsiniz:
- Buzkırıcılar (Ortamı yumuşatan tipte sorular):Adından anlaşılacağı üzere, buzkırıcılar adayların resmi görüşme başlamadan rahatlamasını sağlamak için kullanılır. Örnekler:
- Ofisimizi bulmakta güçlük çektiniz mi?
- Başlamadan önce kahve veya su ister misiniz?
- Bana kendinizi anlatın.
- Geleneksel Sorular:Bunlarla adayın yetenekleri ve tecrübesi hakkında genel bilgileri edinebilirsiniz. Bu sorular sıklıkla sorulduğu için çoğu aday, cevapları hazır olarak görüşmeye gelirler. Bu nedenle bu sorular, adayların görüşmenin başlarında kendilerini rahat hissetmeleri için de kullanılabilir. Örnekler:
- En büyük kuvvetiniz olarak neyi görüyorsunuz?
- Bu işin yeterlilik, yetkinlik ve işlevleriyle ilgili olarak ne kadar deneyiminiz var?
- Bizimle niye çalışmak istiyorsunuz?
- Duruma Bağlı Sorular:Adaylara iş ile ilgili belli durumlarda nasıl reaksiyon vereceklerini sorun. Bu sorular adayın düşünce yapısını anlamanıza yardımcı olur. Örnekler:
- Kızgın bir müşteri ile nasıl ilgilenirsiniz?
- Eğer sizi işe alırsak, yapacağınız ilk şey ne olurdu?
- İşin getirdiği stres ile nasıl mücadele edersiniz?
- Davranışa Bağlı Sorular:Bunlar adayın geçmişinden belli örnekleri paylaşması gereken sorulardır. Soruya tam bir cevap oluşturabilmek için adayın Durum, Eylem ve Sonuç formunda cevap vermesi gerekir. Eğer aday bu üç bileşenden birini atlarsa, boşlukları doldurması için uyarın. Örnekler:
- Önleyebilme şansına sahip olduğunuz bir kriz senaryosunu anlatın. Kriz durumu sona erdikten sonra farklı bir şey yaptınız mı?
- Takım üyelerinizi görevlendirirken karşılaştığınız kriz durumlarını nasıl çözdüğünüzü anlatın. Belirli bir örnek verin.
- Krizler genelde hızlı hareket etmeyi gerektirir. Bu açıdan bakarsanız, yakın zamanda yaşadığınız bir kriz durumunu, düşünmek için daha fazla zamanınız olsaydı, daha farklı nasıl yönetirdiniz?
İnsan kaynakları şirketi Fifth Third Bank’ta başkan yardımcısı asistanı olan Joan Woodward, “Davranışa bağlı sorular, belirlenen başarı kriterlerine bağlı olarak, bir pozisyonda veya bir organizasyonda iyi kararlar verip veremediğimizi ölçmeye yarar” diyor.
- Kültür Uyumu Soruları:Bu sorular, kurumunuzdaki belirli iş alanlarında, motivasyonu yüksek ve en iyi düzeyde uyum sağlayacak adayları seçmenize yardımcı olur. Örnekler:
- Son işinizde başarı hissini size en çok hissettiren şey neydi? Bu kadar tatmin edici olmasını sağlayan şey nedir?
- Bu tip bir işi neden seçtiniz?
- Çok çalışmanız için sizi motive eden şeyler nedir? Birkaç örnek verin.
İŞ GÖRÜŞMESİ TAKIMI OLUŞTURUN
Adaylarla görüşmeye mümkün oldukça birden fazla kişiyle katılın. Böylelikle daha dengeli bir perspektife sahip olur ve daha adil bir işe alım süreci gerçekleştirirsiniz. Bu sürece raporlama sorumlusu ve insan kaynakları temsilcisi gibi görevlilerin yanı sıra yeni işe alınacak kişiyle çalışacak bazı çalışanları da sürece dahil etmeyi düşünebilirsiniz.
Fifth Third Bank’ta adaylar, Joan Woodward’a ulaşana kadar, görüşmelerde temel iş becerileri konusunda iyice gözden geçirilmiş oluyorlar. Woodward şunları söylüyor:
“Benim için en önemli şeylerden biri adayların Fifth Third kültürüne ve çalışma ortamına uyum sağlayıp sağlayamayacağını anlamak. Benim favorim, adayların iyi bir takım oyuncusu olabileceğini belirlemek için sorulan sorulardan oluşuyor. Çünkü, takım ortamına uyum sağlamak, Fifth Third’deki kültürümüz için en kritik başarı bileşenleri arasındadır”.
